Chè Shan Tuyết – Đặc Sản Vùng Cao

Trà Shan Tuyết (hay chè Shan tuyết, Chè Shan, Chè Tuyết) là loại trà có búp to màu trắng xám, dưới lá trà có phủ 1 lớp lông tơ mịn, trắng nên người dân gọi là trà tuyết. Trà Tuyết có mùi thơm dịu, nước vàng sánh màu mật ong. Trà được chế biến theo phương pháp thủ công của người dân tộc Mông, Dao. Cây trà là loại cây cổ thụ, mọc cao đến vài mét, khi hái trà phải trèo hẳn lên cây. Có những gốc trà vài người ôm không xuể. Cây trà nơi đây mọc ở khu vực có độ cao hơn 1200 mét, mây mù bao phủ quanh năm. Sự chênh lệch về nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn cùng với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng tạo cho cây Trà cổ nơi đây có chất lượng tốt. Trà Shan tuyết thông thường được canh tác hoàn toàn tự nhiên không sử dụng bất cứ một hóa chất hay phân bón nên được xem là trà sạch.

Xã Tà Xùa nằm trên độ cao 1.600m so với mặt nước biển, thổ nhưỡng và khí hậu nơi đây đã góp phần làm nên một sản phẩm chè nổi tiếng, Tà Xùa – Bắc Yên. Để thu hoạch, người Mông nơi đây phải vào rừng trèo lên tít ngọn cây ngắt từng búp một. Chè hái xong lại được mang về sao trong chảo gang, dùng chính bàn tay để cảm nhận nhiệt trong chảo.

Thiên nhiên ưu ái ban tặng cho mảnh đất Hà Giang bầu khí hậu mát mẻ cùng nguồn nước sạch dồi dào, phù hợp để phát triển giống chè đặc sản Shan Tuyết. Những làn sương và mây mù quanh năm bao phủ tại mảnh đất Hà Giang khiến trên mỗi chiếc lá chè đều được phủ một lớp lông to mịn màng, trắng như tuyết. Đây cũng là lý do mà cái tên đầy thi vị “Shan Tuyết” được đặt cho loại chè này. Hiện nay, chè Shan Tuyết được trồng ở nhiều huyện thuộc tỉnh Hà Giang như Bắc Quang, Vị Xuyên. Quang Bình, Hoàng Su Phì, Xín Mần. Hiếm có nơi nào mà những cây chè cổ thụ lại to lớn như ở Hà Giang. Thân cây lớn đến nỗi một vòng tay người lớn ôm cũng không xuể. Trên thân và cành phủ một lớp địa y trắng mốc. Cành cây vươn dài vững chãi và chắc chắn. Dù có cả chục người trèo lên cây để hái chè cũng không lo bị gãy. Với quy trình nghiêm ngặt, sự tận tâm của người trồng và sản xuất, thành phẩm chè Shan Tuyết đến tay người tiêu dùng luôn sạch, thơm ngon mà không cần sử dụng bất cứ phụ gia làm tăng mùi vị. Chén nước chè Shan Tuyết có màu vàng như mật ong và cả một chút “tuyết” của lá trà trôi bồng bềnh trên mặt nước. Nhấp một chén trà đưa lên miệng sẽ cảm nhận được hương thơm dìu dịu rồi đến vị hơi đắng nơi đầu lưỡi. Nhưng vị ngọt thanh ngay sau đó sẽ lan tỏa khắp khoang miệng. Từ lâu, thưởng trà đã trở thành nét đẹp văn hóa trong nghệ thuật ẩm thực của người Việt. Uống trà đúng cách còn có tác dụng tốt đến sức khỏe và sắc đẹp của người dùng. Người xưa từng nói, trà đắng mà tính hàn, trong âm có âm, tốt khi dùng để kháng lại tính hỏa. Hỏa là trăm bệnh, nhờ vậy, trăm bệnh tật có thể được thanh trừ.